Prep Thuốc dự Phòng Trước Phơi Nhiễm

PrEP là gì?
Thuốc dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) là một cách thức dự phòng lây nhiễm HIV trong đó các cá nhân chưa bị nhiễm HIV (HIV âm tính) sử dụng thuốc nhằm giảm thiểu tối đa nguy cơ bị lây nhiễm khi họ bị phơi nhiễm với loại vi rút này. PrEP là sự kết hợp của 2 loại dược phẩm, tenofovir và emtricitabine, trong một viên thuốc với liều dùng mỗi ngày một viên. Các nhãn thuốc PrEP có trên thị trường Việt Nam hiện nay bao gồm Truvada, Ricovir-Em, và Teno-Em. Khi bạn đọc hoặc nghe nói tới thuật ngữ “PrEP dạng viên uống”, đó chính là các viên thuốc làm từ tenofovir và emtricitabine mà người ta đang nói tới. PrEP giúp phòng ngừa lây nhiễm HIV trong cơ thể chúng ta bằng cách ngăn cản sự phát triển chất xúc tác sinh học (enzim) là chất mà HIV dùng để tạo ra các bản sao vỉ rút mới.

PrEP hiệu quả như thế nào?
Một số nghiên cứu khoa học đã chứng mình rằng PrEP rất có hiệu quả trong việc phòng ngừa lây nhiễm HIV. Trên thực tế chưa có trường hợp MSM nào trên trên thế giới bị nhiễm HIV trong khi đang sử dụng PrEP. Việc lây nhiễm HIV chỉ thường xảy ra nếu MSM ngưng sử dụng PrEP hoặc nếu họ không sử dụng nó đều đặn hàng ngày.

Theo kết quả của nghiên cứu có tên PROUD,trong đó 545 nam giới có quan hệ tình dục đồng tính (MSM) đã tham gia và kết quả cho thấy PrEP có hiệu quả làm giảm lây nhiễm HIV tới 86%.

Theo kết quả của một nghiên cứu khác có tên iPrEx,trong đó 2499 nam giới có quan hệ tình dục đồng tính (MSM) và nữ chuyển giới từ nam đã tham gia. Trong nghiên cứu này, những người sử dụng viên uống PrEP hàng ngày đạt được tỷ lệ bảo vệ khỏi lây nhiễm tới 99%

Điều này có nghĩa là một khi tôi bắt đầu sử dụng PrEP, tôi sẽ phải dùng cả đời
phải không?
Không phải vậy! PrEP không phải là một chiến lược trọn đời. Giống như các viên thuốc tránh thai, bạn chỉ dùng nó khi bạn ở trong giai đoạn bạn cần sự bảo vệ nhất. Khi bạn còn độc thân và thường xuyên có quan hệ tình dục, việc bạn sử dụng PrEP hàng ngày – ngay cả khi bạn có quan hệ tình dục trong ngày hôm đó hay không là rất quan trọng. Bởi vì PrEP cần ít nhất 4 – 7 ngày tuân thủ sử dụng đúng liều trước khi nó có tác dụng bảo vệ bạn tối đa khỏi HIV.
Nhưng, giả sử cuối cùng bạn tìm thấy một người đặc biệt (chúc mừng bạn!), người đó cũng có HIV âm tính giống bạn và hai bạn quyết định cam kết quan hệ thuỷ chung với nhau, khi đó việc sử dụng PrEP hàng ngày trong trường hợp này không cần thiết nữa. Nhưng bạn nên nhớ, cần phải tiếp tục sử dụng PrEP ít nhất 28 ngày sau lần phơi nhiễm cuối cùng.


Vậy là tôi chỉ dùng PrEP trước khi quan hệ tình dục là được phải không?
Không phải vậy. Bạn cần ít nhất 4 – 7 ngày tuân thủ sử dụng PrEP đúng liều thì thuốc mới đạt hiệu quả tối đa bảo vệ bạn khỏi HIV. Dưới đây là chi tiết theo nghiên cứu iPrex. (đường dẫn tới trang bên ngoài)
Nếu bạn dùng 7 viên trong một tuần, ước tính tỷ lệ bảo vệ của bạn là 99%. Nếu bạn dùng 4 viên một tuần, ước tính tỷ lệ bảo vệ bạn là 96%.
Và NÊN NHỚ RẰNG bạn cần tiếp tục sử dụng PrEP ít nhất 28 ngày sau khi có thể bị phơi nhiễm.

Toàn bộ điều này còn rất mới.  Và còn về tác dụng phụ của thuốc thì sao? Tôi sẽ đợi thêm một thời gian trước khi tham gia.
PrEP là một phương án dự phòng và thế giới y học đã làm điều này từ nhiều năm nay. Ví dụ như thuốc dự phòng sốt rét đã được giới thiệu từ nhiều chục năm nay để giúp những người đi du lịch hoặc công tác tại những vùng nhiệt đới khỏi bị nhiễm sốt rét. Những người này cần phải uống thuốc dự phòng một vài tuần trước khi họ họ khởi hành và trong thời gian họ lưu lại khu vực đó.
Tuy nhiên, cũng giống như thuốc dự phòng sốt rét chỉ giúp bảo vệ được bạn khỏi loại muỗi vector gây sốt rét chứ không bảo vệ bạn được khỏi các loại muỗi gây sốt xuất huyết hoặc các ký sinh trùng nhiệt đới khác, PrEP cũng sẽ không thể bảo vệ bạn được khỏi những lây nhiễm qua đường tình dục khác ví dụ như lậu hoặc giang mai.
Trong vòng một vài tuần đầu tiên khi sử dụng PrEP, một số người có phàn nàn về một số triệu chứng như buồn nôn/ói, bị ói/nôn, mệt mỏi và chóng mặt, những triệu chứng nhẹ như vậy sẽ tự mất đi sau một thời gian.